1100 Yıllık Amphora Antalya ‘da Gün Yüzüne Çıkarıldı
1100 yıllık amphora Antalya ‘da gemi batığından gün yüzüne çıkarıldı. Bulunan Amphora’nın kapağının kapalı olması ayrıca heyecan uyandırdı.
Antalya Açıklarında 1100 Yıllık Gizem
Akdeniz açıklarında yürütülen su altı kazı çalışmalarında, tarihi bir keşfe imza atıldı. Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü Başkanı Doç. Dr. Hakan Öniz’in bilimsel danışmanlığındaki ekip, Kaş ilçesi yakınlarındaki Besmi Adası açıklarında gerçekleştirdiği kazılarda, ağzı kapalı bir amphora buldu.
Geleceğe Miras Projesi Kapsamında Derinliklerde Kazı
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında Antalya Müzesi adına yürütülen çalışmalar, 20 kişilik dalış ekibiyle titizlikle sürdürülüyor. Robotik destekle yapılan kazılar sırasında, yaklaşık 45-50 metre derinlikte tarihi bir gemi batığına ulaşıldı. Bu batıktan çıkarılan kapalı amphora, su altı arkeolojisinde nadir rastlanan bir örnek olarak dikkat çekti.
Amphora Laboratuvarda İncelendi
Karaya doğrudan çıkarılmayan amphora, özel koruma süreçlerinden geçirildikten sonra Akdeniz Üniversitesi Sualtı Arkeolojisi Laboratuvarına taşındı. Burada mikroskop ve büyüteçler yardımıyla detaylı bir ön inceleme yapıldı. Ardından Antalya Bölge Kurulu uzmanları ve restoratörler, bir saat süren hassas bir çalışmayla amphoranın kapağını açmayı başardı. Amphoranın içinden alınan örnekler laboratuvar ortamında analiz ediliyor. Ayrıca elde edilen bulgular, amphoranın içeriğini ve taşıdığı malzemeyi ortaya koyacak. Kazı ekibi, içeriğin şarap, zeytinyağı, zeytin çekirdeği ya da balık sosu olabileceğini belirtiyor. Ancak ilk gözlemler, çamurumsu bir yapının varlığını işaret ediyor. Analiz sonuçları, dönemin ticaret hayatına ışık tutabilir. Kazı Başkanı Doç. Dr. Hakan Öniz, amphoranın Filistin’in Gazze kıyılarından yola çıkan bir ticaret gemisine ait olduğunu düşünüyor. Bu geminin muhtemelen fırtına sonucu battığını belirten Öniz, “9. ve 10. yüzyıllarda Gazze’den zeytinyağı, Şarköy-Gaziköy’den şarap ihraç ediliyordu,” dedi. Amphoranın bu ticaret zincirinin bir parçası olduğunu ve çeşitli limanlara uğrayan gemilerle taşındığını vurguladı.
Amphoranın Kapalı Kalması Dünyada Nadir
Doç. Dr. Öniz, amphoranın 1100 yıl boyunca ağzı hiç açılmadan denizin dibinde kalmasının nadir bir durum olduğuna dikkat çekti. Özellikle “Bu benzersiz durum, bilimsel açıdan büyük önem taşıyor. Ne ile karşılaşacağımızı bilmeden kapağını açtık, analiz sonuçlarını heyecanla bekliyoruz,” ifadelerini kullandı.
Malzeme Bilimi Uzmanları da Sürece Dahil Oldu
Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi’nden Prof. Dr. Meltem Asiltürk Ersoy, meslek hayatında ilk kez kapalı bir amphoranın içeriğini inceleme şansı buldu. İçerikteki çamurumsu yapının, deniz ortamında geçen uzun zaman boyunca neler yaşadığını göstereceğini belirtti. Ersoy, “Bu tür analizler uzun sürer. Pek çok yöntemin bir araya getirilmesi gerekir,” dedi. Amphoranın tuzdan arındırılması ve kapağının açılması işlemleri, restoratör konservatör Rabia Nur Akyüz tarafından özenle gerçekleştirildi. Ayrıca Akyüz, “Amphoranın daima nemli kalmasını sağladık. Üzerindeki tarihi oluşumların zarar görmemesi için dikkatle çalıştık,” şeklinde konuştu.
