Safranbolu UNESCO Dünya Mirası
Türkiye'nin Varlıkları - Dünya Miras Listesi UNESCO
Safranbolu UNESCO dünya mirası listesinin Kültürel kategorisinde yer alır. 614 Liste sıra no ile kayıt altına alındı. 1994 yılından beridir dünyanın sayılı yerleri arasına girmeye hak kazandı. Karadeniz bölgesi Karabük şehrinde yer alan bu özel varlık, her sene yüzbinlerce ziyaretçiyi karşılıyor. Sizlerinde listenize almanızı, UNESCO miraslarını yakından görmenizi tavsiye ederiz.
Safranbolu UNESCO Dünya Mirası
Tarihi Safranbolu, stratejik konumu nedeniyle çok eski çağlardan beri kesintisiz yerleşim görmüştür. Şehir, uzun süren Türk hakimiyeti döneminde on sekizinci yüzyılda ticaret ağıyla ekonomik gelişme yaşamıştır. Safranbolu, Türk kent tarihinin nadir korunmuş örneklerinden biri olarak özgün mimari dokusuyla dikkat çekmektedir. Kent, ahşap yığma tekniğiyle yapılan evleri ve anıtsal yapıları sayesinde bütünüyle koruma altında. Safranbolu, kültürel mirasıyla tarihsel kent yapısını yansıtarak UNESCO Dünya Mirası arasında yer almıştır.
| Listeye Alınma Tarihi: | 1994 |
| Liste Sıra No: | 614 |
| Bağlı Bulunduğu İl / İlçe: | Karabük / Safranbolu |
| Bulunduğu Bölge: | Karadeniz Bölgesi |
| Kategorisi: | Kültürel |
| Listeye Alınma Kriterleri: | (ii), (iv), (v) |
Safranbolu Tarihçesi – Kısaca
Karadeniz’i İç ve Batı Anadolu’ya bağlayan önemli yollar üzerinde yer aldığı için çok eski dönemlerden beri yerleşim görmüş tarihî bir kenttir. Şehir, 14. yüzyılın başlarından itibaren Türk hâkimiyetine girmiş ve özellikle 18. yüzyılda Asya ile Avrupa arasındaki ticaretin canlı bir merkezi haline gelmiştir. Osmanlı döneminde gelişen geleneksel şehir dokusu, ahşap konakları, hanları, hamamları ve çarşılarıyla Safranbolu, Türk kent tarihinin bozulmadan günümüze ulaşan nadir örneklerinden biri kabul edilmektedir. Sahip olduğu özgün mimari ve kültürel değerler sayesinde Safranbolu, 1994 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alınarak evrensel miras statüsü kazanmıştır.
Safranbolu ’nun UNESCO Mirası Olarak Önemi
Safranbolu, Osmanlı şehir yaşamının tüm özelliklerini özgün biçimde korumuş nadir kentlerden biridir. Geleneksel Türk kent dokusunu, sivil mimari örneklerini, ticari yapıları ve kamusal alanları bozulmadan günümüze taşımayı başarmış olması, onu kültürel miras açısından benzersiz kılmaktadır. Safranbolu, Osmanlı toplum yapısını, aile yaşamını, ekonomik düzeni ve şehirleşme modelini bir bütün olarak yansıtan canlı bir tarih laboratuvarı niteliğindedir.
- Neden listeye alındı?
Safranbolu, geleneksel Osmanlı konut mimarisinin ve kentleşme anlayışının en iyi korunmuş örneklerinden birisi. Bu nedenle UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alındı. Kentteki konaklar, hanlar, hamamlar, arastalar, camiler ve çarşılar, 18. ve 19. yüzyıl Osmanlı kent yaşamının tüm özelliklerini etraflıca ortaya koymaktadır. Ayrıca Safranbolu’nun önemli bir ticaret merkezi olarak Anadolu ve Karadeniz arasındaki ekonomik ilişkilerde oynadığı rol, kültürel değerini daha da artırmıştır.
- Evrensel Değer Kriterleri
Safranbolu, UNESCO tarafından (ii) ve (iv) numaralı kriterler doğrultusunda Dünya Mirası ilan edilmiştir:
- Kriter (ii): Kültürel geleneklerin veya uygarlıkların etkileşimini göstermesi.
Safranbolu, Osmanlı kırsal ve kentsel yaşamının uyumlu birlikteliğini, zanaatkârlık geleneklerini ve sosyal düzeni kusursuz şekilde temsil eder. - Kriter (iv): Tarihsel bir dönemin seçkin mimari örneklerini sunması.
Kentin özgün sokak dokusu, ahşap konakları ve anıtsal yapıları, Osmanlı şehir mimarisinin en iyi korunmuş örneklerini oluşturur.