Türkiye’nin En Düzenli Şehri Hangisidir? – Kayseri mi?


Türkiye’nin en düzenli şehri hangisidir sorusuna birçok yeri duyabilirsiniz. Özellikle bu PR çalışmalarını manipüle ederek sunmaları kafaları karıştırıyor. Birçok kişi belirli bir semti yada ilçeyi baz alarak Türkiye’nin en düzenli şehri tanımını karşımıza çıkarıyor. Oysa ki neye göre, kime göre ülkemizin enleri arasında değerlendiriliyor. Örneğin Kayseri, bu bölge halkının sosyal medya PR’ları için çok fazla manipüle ettiğini söylemek mümkün. Bizlere destek olmak için Gezginleri Keşfet Instagram sayfamızı takip edin.
Unutmayın ki ”Yalan Çabuk Yayılır, Düzeltmesi Zaman Alır”
Türkiye’nin En Düzenli Şehri Hangisidir?
Bu sorunun yanıtını verirken sadece bir bölgeyi ele almadan, bir bütün halinde değerlendirmek gerekir. Geniş bir caddeye yada düzenli birkaç sokak olması o şehri düzenli yapmaz. Genel olarak bir şehrin planlı büyümesi, toplu taşıma ve ulaşım sistemleri, yeşil alan ve sosyal alan dengeleri, güvenli yaşam en önemli detaylardır. Ayrıca yerel yönetimlerin güçlü hizmet anlayışı, kültürel denge de bir hayli önemli. Ayrıca Sosyoekonomik, kültürel, eğitim, sağlık alanları da göz önünde bulundurduk.
1- Ankara
Ülkemizin başkenti olan Ankara Türkiye’nin en düzenli şehridir. Kamu kurumlarının merkezi olmasıyla sistematik bir şehir yaşamı sunar. Eğitim, kent planlaması, gelir seviyesi, sanayi, altyapı kalitesi ve yaşam standartlarında en önde gelir. Özellikle yüksek eğitim ve kamu istihdamı da en düzenli şehirlerden birisi olmasında etkili. Başkent olmasının ötesinde çok sayıda tiyatro, müze, senfoni, edebiyat çevresi ve üniversite barındırır. Kültürel üretimin merkezlerinden biridir.
Eğitim noktasında da Türkiye’nin en köklü ve başarılı üniversitelerine sahiptir. Özellikle ODTÜ, Hacettepe, Ankara Üniversitesi gibi kurumlar burada. Eğitimli nüfus oranı çok yüksek. Sağlık denildiğinde de Türkiye’nin en gelişmiş sağlık altyapılarından birine sahip. Hacettepe, Gazi, Ankara Şehir Hastanesi gibi dev sağlık kurumlarıyla donanımlı.
2- Eskişehir
Yüksek genç ve öğrenci nüfusu, çağdaş sanat ve tiyatro etkinlikleri, entelektüel ortamıyla dikkat çeker. Eğitim seviyesi yüksek, genç nüfus oranı fazla, üniversite kenti diyebiliriz. Planlı şehirleşme, temiz ulaşım (tramvay), yeşil alanlar ve öğrenci dostu yapısıyla örnek bir şehir. Kültürel etkinlikler, müzeler ve sosyal alanlar fazladır. Türkiye’nin en yaşanabilir şehirleri sıralamasında genellikle ilk sıralardadır. Eskişehir birçok noktada Türkiye’nin en düzenli şehri sıralamasında ilk başlardadır.
Anadolu Üniversitesi ve Osmangazi Üniversitesi sayesinde çok yoğun öğrenci nüfusu ve yüksek eğitim düzeyi vardır. Üniversite hastanesi ve şehir hastanesiyle birlikte sağlık hizmetleri erişimi oldukça iyi. 2.678 km² yüzölçümündeki şehirde km² başına düşen insan sayısı 66’dır.
3- Bursa
Sanayiye rağmen yeşil alanları, ulaşım altyapısı ve tarihî dokusu korunmuş bir büyükşehir. Uludağ gibi doğal alanlara çok yakın, turizm ve yaşam iç içe. Sanayi ve üretim açısından güçlü, aynı zamanda yaşam kalitesi yüksek. Osmanlı’nın ilk başkentlerinden biri; tarihi dokusu, geleneksel el sanatları ve modern sanat etkinlikleri ile zengin bir kültürel yapıya sahiptir. Eğitim denildiğinde de Uludağ Üniversitesi’nin etkisiyle eğitim altyapısı güçlü; aynı zamanda sanayiyle entegre mesleki eğitim gelişmiştir.
Düzenli şehirlerden birisi olarak öne çıkan Bursa sağlık noktasında da ülkenin enleri arasındadır. Gelişmiş şehir hastaneleri, kamu ve özel hastaneler dengesi güçlü. Nitelikli sağlık personeli oranı yüksek.
4- Aydın
Ege’nin sakin ve en düzenli şehridir. Sahil ilçeleri (Kuşadası, Didim) ile şehir merkezi dengeli gelişmiş. Kuşadası ve Didim gibi turistik ilçelerde de imar planı sıkı takip edilir. Temizlik, güvenlik ve doğayla iç içe yaşam ön planda. Şehir içinde yol ağı, belediye hizmetleri ve park düzenlemeleri örnek seviyededir. Tarım, turizm ve emekliler için cazip yaşam koşulları. Antik kentler (Efes, Milet), zengin folklor ve yerel kültür ile öne çıkar.
Eğitim açısından da Adnan Menderes Üniversitesi sayesinde bölgede önemli bir eğitim merkezidir. Ayrıca sağlık noktasında da bölgesel düzeyde sağlık hizmetleri yeterli, Adnan Menderes Üniversitesi sağlık alanında gelişmekte. Aydın dışarıdan çok fazla göç almayan şehirlerden birisi olarak asimilasyona fazla uğramamıştır.
5- Konya
Geniş yüzölçümü sayesinde rahat planlama yapılmış, yolları ferah ve ulaşımı kolay. Dikey yapılaşma az, yatay kent modeli öne çıkıyor. Ayrıca Tarihiyle ve sakinliğiyle öne çıkan bir İç Anadolu şehridir. Mevlana kültürü, tasavvuf geleneği, Selçuklu mirası ile çok derin bir kültürel altyapıya sahiptir. Eğitim noktasında da Selçuk Üniversitesi büyük ve etkili bir kurumdur, ama genel eğitim düzeyi diğer büyük şehirlerin gerisindedir. Konya Türkiye’nin en düzenli şehirleri arasında genelde ilk 5 sıradadır.
Sağlık alanında da Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi ve büyük ölçekli sağlık yatırımlarıyla iyi düzeyde. Sosyoekonomik olarak bakıldığında da birçok kentin gerisinde kalıyor. 38.873 km² gibi devasa bir yüzölçümüne sahip olan şehirde km² başına 57 insan düşüyor.
6- Trabzon
Karadeniz’deki dağlık ve zorlu araziye rağmen şehir, kıyı şeridi boyunca dengeli bir biçimde gelişmiştir. Ulaşım hatları (Karadeniz Sahil Yolu gibi) düzenli ve akıcıdır. Doğal yapıya zarar vermeden yapılaşma yapılması planlamanın başarısını gösterir. Son yıllarda özellikle Ortahisar ilçesinde modern kentsel dönüşümle düzenlilik artmıştır. Doğal güzellik, ulaşım altyapısı ve kültürel derinlik bir arada.
Karadeniz’in kültürel başkenti sayılır; köklü tarih, halk müziği, tiyatro geçmişi, edebi kişilikler ve folklor açısından güçlüdür. Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) eski ve köklü bir kurum olsa da, şehir genelinde eğitimli nüfus oranı diğer illere göre daha düşüktür. Sağlık noktasında da KTÜ Tıp Fakültesi sayesinde bölgesel sağlık üssü, ancak fiziki kapasite ve çeşitlilik sınırlı.
7- Tekirdağ
İstanbul’a yakınlığına rağmen bozulmamış planlama, ferah yaşam alanları ve temiz sahilleriyle dikkat çeker. Tarım ve sanayi dengesi korunarak çevreye duyarlı bir şehirleşme politikası izlenmiştir. Yeni yerleşim alanları altyapı ve ulaşım düşünülerek yapılmıştır. Trafik yoğunluğu düşüktür, sosyal yaşam dengelidir.
Külktürel olarak rakı kültürü, bağcılık, yöresel mutfak ve edebiyatla bazı alanlarda öne çıksa da genel kültürel dinamizmi sınırlıdır. Namık Kemal Üniversitesi son yıllarda gelişiyor ama eğitimli nüfus oranı henüz orta seviyede. Şehir hastanesi yatırımlarıyla gelişme gösteriyor, ancak hâlâ kapasite açısından sınırlı. Bu yüzden de sağlık noktasında birçok şehire göre geridedir.
8- Kayseri
Planlı şehirleşme, sanayi bölgeleriyle konut alanlarının ayrılması konusunda başarılıdır. Toplu taşıma ağı (raylı sistemler dahil) verimli çalışır. Belediyecilik hizmetleri ve çevre düzenlemeleri Türkiye ortalamasının üzerindedir. Geniş caddeler, merkezi planlama anlayışıyla inşa edilmiştir. Girişimcilik ve sanayi açısından güçlü bir şehirdir fakat çok daha verimli şehirler vardır. Tarihî önemine rağmen kültürel üretim açısından çok kısıtlıdır; geleneksel el sanatları ve mimariyle katkı sağlar.
Eğitim noktasında da Erciyes Üniversitesi etkili bir kurumdur. Eğitim alanında son yıllarda yükseliş gösteren şehirlerden biridir. Kayseri Şehir Hastanesi ve Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi sayesinde Orta Anadolu’nun sağlık merkezi olarak önlere çıkmasını sağlıyor. Şehrin ortalamadan düşmenin en önemli nedeni ise 2024 verilerinde Türkiye’nin en fazla suç oranı olan şehirleri arasında Kayseri ‘nin 10.sırada yer alması. Türkiye’nin en düzenli şehri olarak gösterilmesi bir PR çalışması olarak sosyal medyada aktif manipülasyondan ibarettir.
9- Sakarya
Doğayla iç içe yaşam, planlı yeni konut alanları ve şehir merkezinde düzenli trafik yapısıyla öne çıkar. Sapanca gibi turistik bölgeler sayesinde gelişimi dengeli. Sanayi gelişiyor ancak eğitim düzeyi daha ortalama. Yerel kültür güçlüdür, ancak modern kültürel üretim veya etkinlik açısından geri plandadır.
Sakarya Üniversitesi’nin varlığına rağmen genel eğitim seviyesi orta düzeydedir. Sağlık alanında da son yıllarda ciddi sağlık yatırımları almış ve bölgesine hizmet veren önemli hastanelere sahip.
10- Isparta
Türkiye’nin en temiz ve güvenli şehirlerinden biri olarak gösterilir. Isparta gül ve lavanta üretimiyle ekonomik kimliği olan, sakin ve planlı bir şehir. Trafik, çevre ve sosyal yaşam dengesi oldukça başarılı. Eğitim iyi (Süleyman Demirel Üniversitesi), ancak ekonomik çeşitlilik sınırlı. Eğitim noktasında da Süleyman Demirel Üniversitesi sayesinde öğrenci yoğunluğu yüksektir, eğitim kalitesi beklenenden daha iyidir.
